Rozgrzewająca zupa jarzynowa Justyny z imbirową nutką

Justyna to osoba, z którą w liceum przesiedziałam w jednej ławce 4 lata. Stosując zasadę "co dwie głowy to nie jedna" przeszłyśmy przez te lata "ramię w ramię", tworząc całkiem udany tandem :) Przyjaźń przetrwała, mimo 5-letniej rozłąki, podczas której Justyna studiowała na jednym z najstarszych uniwersytetów w Europie. Teraz obie mieszkamy i pracujemy w Warszawie i co jakiś czas spotykamy się w towarzystwie Elizy, która chodziła z nami do tej samej klasy, pracowała z Justyną w tej samej firmie i od liceum jest moją najlepszą przyjaciółką.

Naszym spotkaniom zawsze towarzyszy coś do jedzenia i coś do picia. Z zadowoleniem obserwowałam kulinarną ewolucję Justyny, która jeszcze 2-3 lata temu niezbyt garnęła się do gotowania. Aż tu nagle, po przeprowadzce do własnego mieszkania wyposażonego w działającą kuchenkę z piekarnikiem (czego w wynajmowanych mieszkaniach niestety często brakuje), zaczęła gotować. Nieskromnie przyznam, że miałam w tym swój udział, bo regularnie namawiałam ją do gotowania, a żeby jeszcze bardziej ją zdopingować, sprezentowałam jej książkę Jamiego Olivera o wiele znaczącym w tej sytuacji tytule "Każdy może gotować". Jakiś czas temu pisałam o wspólnym pieczeniu tarty z brokułami i pieczarkami podczas jednego z naszych spotkań. I co się okazało? Justyna złapała bakcyla! :) Gdy widziałyśmy się kilka dni przed świętami Bożego Narodzenia, wyznała mi i Elizie, że już kilka razy robiła tartę z tamtego przepisu, a poza tym zaczęła wypróbowywać przepisy z książki, którą ode mnie dostała. Udało się :)

Właśnie podczas tego przedświątecznego spotkania Justyna zaserwowała nam pyszną zupę, przygotowaną zgodnie z jednym z przepisów Jamiego Olivera z tej książki. W oryginale zupa nazywa się po prostu "zupa z soczewicą i szpinakiem", a przepis na nią można znaleźć na stronie 137 tej książki. Dla mnie jednak już zawsze będzie to "zupa Justyny", której dziękuję za przygotowanie tej zupy tamtego wieczoru oraz wyrozumiałość wobec mojego apetytu, którego nie udało mi się poskromić (była grana dokładka; do tej pory zastanawiam się, czy nie wyjadłam całej zupy, która była przeznaczona nie tylko dla nas trzech, ale także dla Wybranka Justyny...).

"Zupa Justyny" to połączenie tradycyjnych i nieco mniej tradycyjnych (jak na polskie zwyczaje kulinarne) składników. Znajdziecie w niej czerwoną soczewicę, pomidory, czosnek, cebulę i szpinak, ale także seler naciowy, chili i świeży imbir. Idealna mieszanka na zimne wieczory - syci i rozgrzewa. Dla mnie była też miłą odmianą po świątecznym obżarstwie ;) Gorąco polecam :)

Zupa Justyny


Składniki (na 6-8 porcji, jak podaje Jamie Oliver):

• 2 marchewki
• 2 łodygi selera naciowego
• 10 pomidorków koktajlowych (ja miałam 3 nieduże tradycyjne pomidory)
• 2 średnie cebule (u mnie 1 większa)
• 2 ząbki czosnku
• 300g czerwonej soczewicy (u mnie 250g, bo kupiłam 500-gramowe opakowanie i chciałam, żeby wystarczyło mi na 2 razy ;)
• 200g szpinaku
• 2 kostki bulionowe (u mnie warzywna, ekologiczna, nabyta w sklepie z ekologiczną żywnością)
• kawałek świeżego imbiru wielkości kciuka (można dodać mniej - przy dodaniu takiej ilości jak w przepisie, imbir jest mocno wyczuwalny w zupie)
• 0,5-1 papryczka chili (ja dodałam całą jedną papryczkę, bez pestek - sprawiło to, że zupa była lekko pikantna, ale nie za bardzo czyli tak, jak łagodna zupa w tajskiej restauracji ;)
• opcjonalnie: po kopiastej łyżce jogurtu natutalnego na każdą porcję
• 2 łyżki oliwy z oliwek
• sól, pieprz

Przygotowanie:

1. marchew obrać i posiekać w talarki
2. cebulę obrać i drobno posiekać (żeby w zupie nie pływały duże kawałki)
3. czosnek obrać i pokroić w cienkie plasterki
4. łodygi selera pokroić w "plasterki"
5. na dno garnka wlać 2 łyżki oliwy, rozgrzać
6. na rozgrzaną oliwę wrzucić pokrojone dotychczas warzywa - smażyć pod przykryciem przez ok 10 min
7. w międzyczasie sparzyć pomidory wrzątkiem i obrać ze skórki (tego nie ma w oryginalnym przepisie, ale dobrze jest to zrobić, żeby skórki nie pływały luzem w zupie i żeby któraś z nich przypadkiem nie przykleiła się komuś do podniebienia ;)
8. pomidory pokroić (jeśli mamy koktajlowe - na pół, jeśli zwykłe - na ósemki, a każdą ósemkę na 2-3 części)
9. imbir obrać i pokroić w cienkie plasterki
10. chili pozbawić pestek, drobno pokroić
11. kostki bulionowe zalać 1,8l wrzącej wody i przygotować bulion
12. wrzucić warzywa do garnka (pomidory, chili, imbir i soczewicę), zalać bulionem, gotować 10 minut
13. tuż przed podaniem dodać świeży szpinak i zamieszać (Jamie podaje, że powinno się dodać szpinak 30s przed końcem gotowania)
14. doprawić do smaku solą i pieprzem
15. po przełożeniu zupy do naczyń, w których będzie serwowna, na wierzchu każdej porcji można zrobić jogurtowy kleks (jogurt nieco łagodzi smak)

Smacznego :)

P.S. Dodatkowa uwaga [31.12.2011]: zupę ugotowałam 2 dni temu wieczorem, był cały gar, więc jadłam sobie ją stopniowo, w sumie wyszły 4 porcje (a nie 6-8 ;) i muszę przyznać, że zupa była najlepsza tuż po jej ugotowaniu, raczej nie nadaje się do dłuższego przechowywania i wielokrotnego odgrzewania, bo staje się mdła, o czym przekonałam się dziś, jedząc ugotowaną w czwartek wieczorem zupę na lunch...

(Po)świąteczny pasztet

Kilka lat temu zapragnęłam upiec pasztet na Wielkanoc. Tak się złożyło, że dobre pasztety piekła mama mojego ówczesnego Wybranka. Podzieliła się przepisem, który wypróbowałam i któremu jestem wierna do dziś. Lata mijają, autorka przepisu z mojej potencjalnej teściowej zmieniła się w moją niedoszłą, a czyjąś obecną teściową, a u nas na stole pasztet króluje co święta... Piekę go w dość dużych ilościach (min.2 wąskie blachy, takie jak na keks) i dzielę się z rodziną. Kawałek zachowuję również dla obecnego Wybranka, którego mama wprawdzie pasztetu nie robi, ale gotuje za to świetny bigos :)

Wbrew temu, co mogłoby się wydawać (a przynajmniej - co wydawało się mi, zanim zaczęłam robić pasztet), to nie jest trudne danie. No bo co to za sztuka kupić, ugotować, zmielić, doprawić i upiec mięso? Jego przygotowanie jest jednak dość czasochłonne, a osoby, które nie lubią babrać się w gotowanym mięsie (żeby oddzielić chrząstki, kostki, płaty tłuszczu, itd.), może przyprawić o mdłości. Ja mam to szczęście, że mięso kupuje i gotuje moja mama - ja przyjeżdżam na gotowe, a moim zadaniem jest najczęściej tylko oczyszczenie ugotowanego mięsa z niepotrzebnych części (jak wyżej), zmielenie, doprawienie i upieczenie. Nie jest to specjalnie obciążające ;)

Wpis ten dedykuję mojej niedoszłej teściowej, telepatycznie (bo raczej się już twarzą w twarz nie spotkamy, chyba, że przez przypadek), dziękując za ten przepis.

Pasztet (po)świąteczny*

Składniki (na 2 podłużne blachy, takie jak do keksu):

• 1 cały kurczak (tu mała modyfikacja zaproponowana przez moją mamę z uwagi na fakt, że piersi kurczaka są suche, a my nie chcemy suchego pasztetu - całego kurczaka zastępujemy 4 ćwiartkami z kurczaka, czyli takimi wielkimi "udziskami")
• 1 kg szynki wieprzowej bez kości (surowej ;)
• 1/2 kg surowego boczku
• 4 wątróbki drobiowe
• 2 cebule
• 1 korzeń pietruszki
• 2 marchewki
• 1 ząbek czosnku
• 1 liść laurowy
• 2 ziela angielskie
• majeranek, sól, pieprz do smaku
• 3 jajka
• 2 suche bułki
• odrobina oleju do wysmarowania blach i bułki tartej do ich obsypania

Przygotowanie:

1. wszystkie mięsa (oprócz wątróbek) ugotować w wodzie z warzywami i przyprawami/ziołami
2. wątróbki ugotować osobno, w samej wodzie, bez przypraw
3. ugotowane mięso oddzielić od kości i zmielić (uwaga, nie wyrzucamy skóry z kurczaka i tłuszczu z boczku - poza "podeszwą" - bo inaczej pasztet będzie zbyt suchy)
4. namaczamy suche bułki w wywarze z mięsa, odsączamy
5. mięso (również wątróbki), namoczone bułki oraz marchew mielimy w maszynce do mielenia mięsa dwukrotnie
6. do zmielonego mięsa, bułki i marchwi wbijamy jajka oraz doprawiamy solą i pieprzem (uwaga z solą, jeśli sporo dodaliście do gotowania mięsa) - tutaj mama doradziła mi, żeby doprawiać przed dodaniem jajka, bo wtedy mogę spokojnie spróbować, czy masa jest wystarczająco doprawiona; po dodaniu surowego jajka lepiej nie próbować
7. wyrabiamy mieszaninę na gładką masę
8. foremki do pieczenia (takie jak do keksu) smarujemy olejem i obsypujemy bułką tartą
9. wypełniamy foremki masą i przykrywamy folią aluminiową (żeby pasztet nie wysechł podczas pieczenia)
10. nagrzewamy piekarnik do 180%
11. pieczemy pod przykryciem przez 1,5-2h, ok 20 min przed wyjęciem z pieca zdejmujemy folię, żeby pasztet się przyrumienił
12. po upieczeniu studzimy, zabezpieczamy przed wyschnięciem i chowamy do lodówki

Podajemy schłodzony, z chrzanem, ćwikłą lub ogórkami kiszonymi lub z czym kto woli :)

Smacznego :)

*Piekę go na święta, więc dla mnie jest świąteczny, ale że przepis podaję już po świętach...

Muffinowa alternatywa dla makowca

Najlepszy makowiec - ze wszystkich, które w te święta pochłaniałam - zrobiła siostra mojej babci. Puszyste drożdżowe ciasto, rumiana skórka przypieczona w piecu kaflowym (ciocia twierdzi, że z gazowego piekarnika ciasta nie wychodzą takie dobre) i własnej roboty makowy farsz. Makowiec-ideał :)

Ja - z moim wrodzonym lenistwem i zamiłowaniem do potraw, które można zrobić byle jak, a wychodzą dobre - postawiłam na makowe muffiny na bazie mojego sprawdzonego przepisu na te wypieki. A do tego "kupna" (jak to brzmi ;) masa makowa z puszki, lukier, kandyzowana skórka z pomarańczy i migdały. I choć do ciocinego makowca się nie umywały, były całkiem całkiem :) Polecam - teraz już nie na święta, bo "święta, święta i po świętach" - ale może na Nowy Rok lub na nasze nowe święto narodowe - Trzech Króli.

Makowe muffiny

 

Składniki (na 12-16 muffinów o średnicy 5 cm):

• 300g mąki pszennej
• 120g cukru
• ok 30g cukru waniliowego (duża paczuszka, tzw. "na 1 kg mąki" lub "na dużą porcję")
• 1 łyżeczka proszku do pieczenia
• 1 łyżeczka sody oczyszczonej
• 1 jajko
• 180ml jogurtu naturalnego
• 125ml oleju słonecznikowego
• ok. 200g masy makowej z bakaliami (ja miałam 850-gramową puszkę marki Bakalland, zużyłam 1/4 na 1 porcję ciasta - teraz zastanawiam się, co zrobić z resztą ;)
• 165g szklanki cukru pudru (1/2 szklanki) + 1 łyżka wody (można też użyć soku z cytryny zamiast wody)
• kandyzowana skórka z pomarańczy i/lub płatki migdałów do dekoracji

Przygotowanie:

1. nagrzać piekarnik do 180 stopni Celsjusza (bez termoobiegu; grzanie od góry i od dołu)
2. w jednym naczyniu dobrze wymieszać suche składniki: mąkę, cukier, cukier waniliowy, proszek do pieczenia i sodę
3. w drugim naczyniu dobrze wymieszać mokre składniki: jajko, olej i jogurt
4. obie mieszaniny połączyć, dobrze wymieszać (wystarczy łyżką, robot kuchenny nie jest potrzebny, szkoda zachodu ;)
5. blachę do pieczenia muffinów wyłożyć papilotkami lub każde zagłębienie wysmarować tłuszczem
6. do każdej papilotki/do każdego zagłębienia nałożyć masę (do 2/3 wysokości/głębokości)
7. na wierzchu masy położyć po 1 płaskiej łyżeczce masy makowej i delikatnie "rozkłócić" ją z ciastem za pomocą wykałaczki (takiej jak do koreczków) - chodzi o to, żeby powstał marmurkowy wierzch muffina, czyli ciastowo-makowy
8. blachę z muffinami wstawić do piekarnika (na środkową półkę) i piec przez 23min w temperaturze 180 stopni Celsjusza
9. po upieczeniu wystudzić
10. po wystudzeniu polukrować wierzch każdej babeczki (lukier robimy dodając 1 łyżkę wody do 1/2 szklanki cukru i dobrze mieszając oba składniki, do uzyskania konsystencji pasty)
11. polukrowane muffiny posypać skórką pomarańczową lub migdałami lub skórką i migdałami :)

Smacznego :)

Amerykańskie ciasteczka z kawałkami czekolady i orzechów laskowych z przepisu Elizy

Moja najbliższa przyjaciółka - Eliza - piecze te ciasteczka od lat. "Amerykańskie", bo przepis został zaimportowany przez rodzinę Elizy, której członkowie wiele lat mieszkali w USA. Przepis ten jako pierwsza wynalazła i wypróbowała podobno starsza siostra Elizy. Nie chciała go nikomu zdradzić, twierdząc, że to jej kulinarna tajemnica. Z czasem okazało się, że przepis pochodzi z opakowania z dropsami czekoladowymi do wypieków ;) I po tajemnicy :)

Poprosiłam Elizę o przepis, bo jakiś czas temu dostałam od niej sporo tych ciasteczek, a część mojej porcji trafiła w ręce mojej siostry, której ciasteczka te bardzo przypadły do gustu. Poprosiłam o przepis, żeby zrobić je dla mojej siostry, zastrzegając, że nie zdradzę go na blogu ;) Eliza stwierdziła jednak, że z tego przepisu wychodzą tak dobre ciasteczka, że warto się nim dzielić z innymi. Zostałam więc namaszczona do opublikowania tego przepisu, co niniejszym czynię.

Amerykańskie ciasteczka Elizy

Składniki (z tej ilości składników wychodzi ok 30-35 dużych ciastek, o średnicy ok. 6 cm):

• 2,5 szklanki (425g) mąki pszennej,
• 1 łyżeczka sody,
• 1/2 łyżeczki soli,
• 1 szklanka (220g) brązowego cukru (u mnie był jasny cukier muscovado, bo akurat taki miałam na stanie ;),
• 1/2 szklanki (110g) zwykłego cukru,
• 1 kostka (250g) masła,
• 4 jajka,
• 4 łyżeczki esencji waniliowej,
• 2 szklanki pokrojonej czekolady (Eliza stosuje mleczną i gorzką czekoladę Wedla, po 2/3 tabliczki - ja miałam mleczną Wedla i gorzką Lindt z 70% kakao)
• 1 szklanka (130g) orzechów posiekanych orzechów laskowych (mogą też być migdały)

Przygotowanie:

1. przed pieczeniem wyjąć masło z lodówki, żeby zmiękło (ja zastosowałam patent z postawieniem miski z pokrojonym masłem na ciepłym kaloryferze na 10 min),
2. rozgrzać piekarnik do 160-170 stopni Celsjusza (bez termoobiegu, grzanie od góry i od dołu),
3. masło rozetrzeć na gładką masę, utrzeć z cukrem brązowym i białym, stopniowo dosypując cukier do masła (w rozcieraniu dobrze sprawdza się taka ręczna trzepaczka do jajek, szczególnie jeśli jest pokryta gumą),
4. do utartego z cukrem masła dodać jajka i esencję waniliową, utrzeć wszystko razem,
5. w osobnym naczyniu wymieszać mąkę z sodą i solą,
6. dodać sypką mieszaninę do miski z masą, dobrze wymieszać (najlepiej w robocie kuchennym, ale ja nie mam nic poza blenderem, więc musiała mi wystarczyć łyżka),
7. pokroić czekoladę na niewielkie kawałki, posiekać orzechy,
8. czekoladę i orzechy dodać do masy, dobrze wymieszać,
9. blachę do pieczenia wyłożyć papierem pergaminowym i nakładać kupki ciasta (Eliza robi małe ciasteczka, obstawiam, że każde z łyżeczki ciasta; moje duże ciastka wyszły z 1 czubatej łyżki masy - mimo, że na początku kupki ciasta były dość zwarte, w trakcie pieczenia rozpłynęły się na boki, a w efekcie uzyskałam płaskie ciasteczka o dużej powierzchni) - Eliza radzi, żeby nakładać ciasto na blachę w ostępach ok. 5cm między kupkami (ja mam za małą blachę i niestety nie udało mi się uzyskać takiej odległości, dlatego niektóre ciastka zetknęły się bokami - nie miało to wpływu na smak, raczej na wygląd);
10. ciastka piec ok. 20 min;
11. po upieczeniu wystudzić.

Ciasteczka z tego przepisu bardzo dobrze komponują się z kawą, herbatą czy mlekiem. W tej ostatniej konfiguracji kojarzą mi się z amerykańskimi kreskówkami i filmami o tematyce świątecznej, w których dzieci zostawiały dla Świętego Mikołaja talerz ciasteczek i mleko przy kominku :)

Focaccia zwana foką

Z focaccią pierwszy raz miałam do czynienia konsumując ją ok. 4 lata temu w jednej z kawiarń należących do sieci Green Coffee. Serwują ją na ciepło, z różnym nadzieniem, np. z ciągnącym się po podgrzaniu serem brie i oliwkami - pycha :) Przy którejś z kolei wspólnej konsumpcji focaccii została ona przechrzczona przez mojego Wybranka na "fokę" i tak już zostało.

Mniej więcej rok temu zrobiłam pierwszą własną focaccię, z przepisu Jamiego Olivera opublikowanego przez magazyn Kuchnia (wydanie nr 8/2010). Niestety ciasto nigdy nie wyrosło mi tak ładnie jak jemu, ale to pewnie dzięki wieloletniemu doświadczeniu Jamiego - w końcu i mi się uda ;)

Focaccia z tego przepisu jest pyszna w wersji skromniejszej (np. tylko ze świeżym rozmarynem lub z oliwkami) i w wersji wypasionej (z podobnymi dodatkami jak do pizzy; tak w ogóle to piekłam pizzę korzystając z tego samego przepisu). W tym skromniejszym wydaniu świetnie sprawdza się jako dodatek do sałatek (do pogryzania), do zawiesistych gulaszy (do maczania w sosiku i czyszczenia talerzy ;) czy pieczywo imprezowe (jako tapas, do maczania w oliwie). Jej mankamentem jest to, że bardzo krótko utrzymuje świeżość, nie ma więc co nastawiać się, że następnego dnia będzie nadal tak samo dobra, jak po wyjęciu z pieca. To zdecydowanie towar o krótkiej przydatności do spożycia.

Focaccia z przepisu Jamiego Olivera

Składniki (na dużą blachę, która jest elementem wyposażenia każdego piekarnika; nazwijmy ją blachą "firmową" ;):

• 400g białej mąki chlebowej (ja biorę albo taką najzwyklejszą jak szymanowska albo kupuję specjalną mąkę do pizzy)
• 100g semoliny* (do kupienia w Marks & Spencer)
• 1/2 łyżki soli (może być zwykła) + 2 szczypty soli morskiej (do posypania focaccii po wierzchu)
• 1 saszetka suszonych drożdży (7g)
• 1/2 łyżki cukru
• 300ml letniej wody
• 1 łyżka oliwy z oliwek + trochę do posmarowania placka

*jeśli nie uda Wam się kupić semoliny, można zastąpić ją zwykłą mąką lub mąką do pizzy, czyli wziąć po prostu 500g jednego rodzaju mąki

Przygotowanie:

1. drożdże i cukier rozpuścić w wodzie i odstawić na 10-15 min do wstępnego wyrośnięcia (poczekać, aż drożdże zaczną "pracować"=wytworzą pianę)
2. mąkę wymieszać z 1/2 łyżki soli, w kupce mąki zrobić zagłębienie (dołek)
3. do dołka wlać drożdżowy zaczyn
4. wymieszać mąkę z zaczynem, wyrobić ciasto (powinno być miękkie i elastyczne) - wystarczy w misce, stolnica nie jest potrzebna
5. wyjąć ciasto z miski, wysmarować ją oliwą, włożyć z powrotem do miski, posypać na wierzchu odrobiną mąki, przykryć ściereczką i odstawić do wyrośnięcia (ciasto powinno podwoić swoją objętość - w zależności od warunków panujących w pomieszczeniu, w którym ciasto rośnie, może to zająć od 30 do 90 min; dobrze jest pomóc trochę naturze i postawić miskę z ciastem blisko kaloryfera czy kominka)
6. gdy ciasto podwoi swoją objętość, uderzyć w nie pięścią (żeby dać ujście powietrzu), chwilę wyrobić w misce i przełożyć na blachę (wyłożoną wcześniej papierem pergaminowym)
7. porozciągać ciasto tak, żeby dopasowało się do rozmiarów blachy
8. wierzch ciasta posmarować oliwą (za pomocą pędzelka) i posypać solą morską
9. przykryć blachę z ciastem ściereczką i zostawić na 20-30 min do wyrośnięcia 
10. nagrzać piekarnik do 220 stopni Celsjusza
11. piec przez 20 min

Po podwojeniu objętości przez ciasto, a jeszcze przed przełożeniem na blachę, można dodać np. posiekany śwież rozmaryn (tylko igiełki, bez łodyżek) lub oliwki (pokrojone lub całe). Dobrze sprawdzą się także pokrojone suszone pomidory. Można też posmarować ciasto sosem pomidorowym, dodać mozzarellę i inne ulubione dodatki do pizzy i zrobić focaccio-pizzę :) Wszystkie kolejne kroki pozostają bez zmian.

Smacznego :)

Owsianka w wydaniu (przed)świątecznym

Proste, szybkie, pyszne i zdrowe - śniadanie idealne, owsianka. Dziś w wydaniu (przed)świątecznym czyli z dodatkiem składników, które kojarzą się ze świętami - pierniczków i mandarynek :) W podobnej konfiguracji można zaserwować sobie jogurt naturalny. Można też zastąpić pierniczki innymi wyraźnymi w smaku ciasteczkami (np. mocno czekoladowymi lub mocno cytrynowymi herbatnikami) i /lub innymi owocami. Ciekawym połączeniem mogłaby być również owsianka z masą makową z bakaliami, taką jak do makowca :) Możliwości są nieograniczone.

Owsianka w wydaniu (przed)świątecznym

Składniki (dla 1 osoby):

• 2/3 szklanki mleka (lub wody, ale z mlekiem smakuje lepiej)
• 5 łyżek otrębów owsianych
• 2 cienkie pierniczki (ja wykorzystałam moje wypieki z tego przepisu) lub 1 grubszy (może być w lukrze)
• 1 mandarynka

Przygotowanie:

1. mleko (lub wodę) wlać do garnka i podgrzewać (na niezbyt dużym ogniu)
2. do mleka wsypać otręby, wymieszać
3. mleko zagotować z otrębami, aż zgęstnieje
4. gdy mieszanka zgęstnieje, zdjąć z ognia i odstawić na minutę, żeby zgęstniała jeszcze bardziej
5. owsiankę przełożyć do miseczki, posypać pokruszonymi pierniczkami, wymieszać
6. obrać mandarynkę i ułożyć cząstki na wierzchu owsianki

Więcej pomysłów na owsiankę można znaleźć tutaj.

Smacznego :)

Świąteczne pierniczki imbirowe rodem ze Szwecji

Imbirowe pierniczki, które można kupić na stoiskach delikatesowych w sieci IKEA, uzależniają. Raz spróbowane, pozostają w pamięci, a człowiek szuka tego smaku w innych wypiekach, nieraz nadaremnie*. Ale od czego mamy internet? ;) Poszukując przepisu na te ciasteczka rok temu, wpisałam w okno wyszukiwarki google "ciasteczka imbirowe IKEA" i trafiłam na blog White Plate, gdzie znalazłam przepis na te wypieki. Przepis wypróbowałam i już nie chcę innych pierniczków. Przypadły do gustu również mojemu Wybrankowi, który wcześniej niezbyt entuzjastycznie odnosił się do słodyczy jako takich, oraz rodzinie i znajomym.

Pepparkakor, bo tak się nazywają, pochodzą ze Szwecji, stąd ich obecność w delikatesach IKEA. Są popularne również w innych krajach skandynawskich, np. w Finlandii, w której swego czasu spędziłam kilka miesięcy na wymianie studenckiej. Przygotowywuje się je na bazie melasy (o której pisałam w poprzednim wpisie), cukru trzcinowego, mąki i mnóstwa przypraw korzennych. Ja lubię wersję mocno imbirową, z pikantnym finiszem, ale ilość imbiru można dowolnie dawkować.

Świąteczne pierniczki imbirowe
[przepis pochodzi z bloga White Plate i został przeze mnie nieco zmodyfikowany]

Składniki:

• 150g melasy (do kupienia w delikatesach Marks & Spencer lub w sieci sklepów Kuchnie Świata)
• 110g masła
• 100g brązowego cukru (ja miałam demerara)
• 400g mąki (w oryginale jest 375g, ale moim zdaniem to za mało - ciasto wyszło zbyt lepkie, ciężko się je wałkowało)
• 1/2 łyżeczki cynamonu 
• 3 łyżeczki mielonego imbiru (w oryginale jest 1,5 łyżeczki)
• 1/4 łyżeczki proszku do pieczenia
• 1/4 łyżeczki mielonych goździków
• 1/4 łyżeczki soli
• 1 duże jajko
• 2 łyżeczki przyprawy do pierników

Przygotowanie:

1. Melasę, masło i cukier podgrzać w rondelku, do momentu aż rozpuszczą się kryształki cukru (uwaga: mesalę dość trudno się odmierza, dlatego radzę ustawić na wadze rondelek, wyzerować wagę, wlać 150g melasy, wsypać cukier i dorzucić masło - w sumie rondelek z tymi składnikami powinien ważyć 660g; rondelek wystarczy zdjąć z wagi i ustawić na palniku/płycie).
2. Po rozpuszczeniu kryształków cukru zdejmujemy rondelek z palnika/płyty i odstawiamy do wystygnięcia.
3. Do dużej miski przesiewamy mąkę, proszek do pieczenia, sól i przyprawy, mieszamy, robiły dołek na środku.
4. Zimną melasę z masłem i cukrem mieszamy z jajkiem.
5. Melasowo-jajeczną mieszaninę wlewamy do dołka w mące.
6. Mieszamy składniki i wyrabiamy ciasto, z którego można ulepić kulę (jeśli ciasto będzie zbyt lepkie, trzeba dodać mąki). [najłatwiej będzie wyrobić ciasto w robocie kuchennym]
7. Kulę z ciasta zawijamy w folię spożywczą i chowamy do lodówki na ok. 2h (ja zrobiłam ciasto wieczorem i przetrzymałam je przez noc w lodówce, a do pieczenia pierniczków zabrałam się następnego dnia rano).
8. Po schłodzeniu ciasta rozgrzewamy piekarnik do 175 stopni Celsjusza (bez termoobiegu, grzanie od góry i od dołu).
9. Odkrajamy kawałki ciasta z kuli, rozwałkowywujemy (cienko), wycinamy ciasteczka wykrawaczkami.
10. Blachę do pieczenia wykładamy papierem pergaminowym, układamy na niej ciasteczka i pieczemy 8-10 min (uwaga: im cieńsze ciasteczka tym mniej czasu powinny spędzić w piekarniku; na oko są gotowe, gdy zarumienią się ich brzegi).
11. Czynność powtórzyć z kolejnymi porcjami :)
12. Gotowe ciasteczka przechowywać w szczelnym opakowaniu - dzięki temu nabiorą jeszcze głębszego aromatu.

Pierniczki te świetnie sprawdzają się w roli własnoręcznie wykonanego prezentu - wystarczy pudełko lub kawałek ozdobnej folii i wstążeczki/dekoracyjnego sznurka i prezent gotowy :)

*Słowo nadaremnie niezmiennie kojarzy mi się z pewną opowieścią rodzinną. W trakcie spotkania z księdzem (nie pamiętam, jaka to była okazja, być może tzw. kolęda) młodszy brat mojego taty, wówczas kilkulatek, został poproszony o wyrecytowanie 10 przykazań (większość z nas ma za sobą takie okolicznościowe przepytywanie), co uczynił. Pomylił się tylko raz, przy dziewiątym przykazaniu: "Nie będziesz pożądał żony bliźniego swego...nadaremnie" :)

Piernikowe muffiny w dwóch odsłonach

Grudzień to miesiąc świątecznych i przedświątecznych popisów kulinarnych. Ja w tym tygodniu popisuję się piekąc muffiny z okazji Mikołajek i spotkań a la wigilijnych :) Od niedzielnego wieczoru upiekłam już w sumie ok. 70 muffinów z 4 różnych przepisów, a tak zupełnie szczerze to z jednego przepisu, który każdorazowo modyfikowałam ;) A więc były muffiny z suszonymi morelami i orzechami, z pomarańczą i kawałkami czekolady oraz dwa rodzaje muffinów piernikowych - jedne bardziej wyrafinowane, drugie - mniej. I to właśnie te piernikowe chciałabym dziś zaprezentować. Te bardziej wyrafinowane mają ciekawszy smak ze względu na dodatek cukru muscovado, melasy i... octu balsamicznego :) Powinny smakować dorosłym, dzieciom mogą nie przypaść do gustu. Dla młodszych konsumentów lepsze będą muffiny z mniej wyrafinowanego przepisu, bo są słodsze i delikatniejsze w smaku.

Bardziej wyrafinowane piernikowe muffiny
[przepis ten jest połączeniem mojego sprawdzonego przepisu na ciasto na muffiny oraz przepisu Nigelli Lawson na piernikowe muffiny z książki "Feast"; oryginalny przepis Nigelli można znaleźć np. tutaj]

Składniki (na ok 14-18 muffinów o średnicy 5 cm):

• 300g mąki pszennej
• 100g jasnego cukru muscovado (w oryginale jest po 50g ciemnego i jasnego cukru muscovado)
• 3 łyżeczki przyprawy do pierników
• 1 łyżeczka cynamonu
• 1 łyżeczka proszku do pieczenia
• 1 łyżeczka sody oczyszczonej
• 180g jogurtu naturalnego (u mnie, jak zwykle, 1/2 dużego opakowania jogurtu naturalnego Bakoma)
• 125ml oleju słonecznikowego
• 1 jajko
• 1/4 łyżeczki octu balsamicznego
• 4 łyżki tzw. syropu złocistego (oryg. golden sirup, tłumaczenie pochodzi z etykiety syropu, który kupiłam w sieci sklepów Kuchnie Świata; golden sirup widziałam również w Marks & Spencer)
• 4 łyżki melasy (do kupienia w Kuchniach Świata lub Marks & Spencer)

*W grudniowym wydaniu magazynu KUCHNIA jest artykuł na temat melasy i syropu złocistego, pt. "Zapasy melasy" (strona 16). Można w nim przeczytać, że melasa to gęsty ciemnobrązowy syrop, który jest produktem ubocznym procesu produkcji cukru. Ma słodki, a jednocześnie gorzkawy smak z orzechową nutą. Jak podaje autorka tego artykułu, w Polsce można dostać dwie odmiany melasy: ciemną (oryg. nazwa to molasses lub black treackle) lub tzw. złoty syrop (oryg. nazwa light treackle lub golden sirup, przetłumaczona przez Kuchnie Świata jako "syrop złocisty" ;). O istnieniu tego popularnego w krajach anglosaskich dodatku do wypieków dowiedziałam się przy okazji pieczenia imbirowych ciasteczek Pepparkakor (podobne do tych, które można dostać w IKEA) późną jesienią ubiegłego roku. Ciasteczka wyszły fantastyczne, zajadał się nimi nawet mój Wybranek, który w owym czasie deklarował niechęć do większości słodyczy (jadał wówczas tylko tzw. czekoladę z okienkiem). W tym roku również planuję zrobić te ciasteczka, w hurtowych ilościach ;)


Przygotowanie:

1. nagrzać piekarnik do 180 stopni Celsjusza (bez termoobiegu; grzanie od góry i od dołu)
2. w jednej misce wymieszać mąkę, cukier, przyprawy, proszek do pieczenia i sodę oczyszczoną
3. w drugiej misce wymieszać jogurt, olej, jajko, ocet, syrop i melasę
4. obie mieszaniny połączyć i dobrze wymieszać
5. blachę do muffinów wyłożyć papilotkami lub wysmarować każde zagłębienie tłuszczem
6. ciasto przełożyć na blachę, do 2/3 wysokości papilotek lub 2/3 głębokości zagłębienia (jeśli nie używamy papilotek)
7. piec przez 23 min
8. po upieczeniu wystudzić
9. po wystudzeniu wierzch każdego muffina można posmarować rozpuszczoną na kąpieli wodnej czekoladą (ja użyłam 1/2 tabliczki, czyli 50g gorzkiej czekolady Lindt z 70% zawartością kakao) - na zdjęciu czekolady jeszcze nie ma (zostawiłam muffiny na noc do wystygnięcia, a rano wcześniej wstałam i zrobiłam polewę)

Mniej wyrafinowane piernikowe muffiny

Składniki (na ok 12-16 muffinów o średnicy 5 cm):

• 300g mąki pszennej
• 150g cukru
• 3 łyżeczki przyprawy do pierników
• 1 łyżeczka cynamonu
• 1 łyżeczka proszku do pieczenia
• 1 łyżeczka sody oczyszczonej
• 180g jogurtu naturalnego (u mnie, jak zwykle, 1/2 dużego opakowania jogurtu naturalnego Bakoma)
• 125ml oleju słonecznikowego
• 1 jajko
• 3 czubate łyżki dżemu z pomarańczy (opcjonalnie)

Przygotowanie:

1. piekarnik nagrzać do temperatury 180 stopni Celsjusza (bez termoobiegu; funkcja: grzanie od dołu i od góry)
2. w jednej misce wymieszać mąkę, cukier, proszek do pieczenia, sodę i przyprawy
3. w drugiej misce wymieszać jajko, jogurt, olej i dżem
4. połączyć obie mieszaniny, dobrze wymieszać (wystarczy łyżką, nie trzeba angażować do tej czynności robota kuchennego)
5. blachę do pieczenia muffinów wyłożyć papilotkami lub wysmarować każde zagłębienie tłuszczem
6. do każdej papilotki/każdego zagłębienia wlać ciasto - do ok. 2/3 wysokości papilotki/głębokości zagłębienia
7. wstawić do piekarnika, piec 23min
8. po upieczeniu wystudzić, można udekorować np. lukrem i skórką z pomarańczy :)

Smacznego :)

Moussaka, czyli lasagne z bakłażanem zamiast makaronu ;)

Moussaka (musaka) to kolejne po zapiekance po pastersku danie z jagnięciną, które już od jakiegoś czasu planowałam wypróbować. Tym razem udało mi się kupić mieloną jagnięcinę (polecam sklep Befsztyk na warszawskim Mokotowie, mają bardzo duży wybór mięs i wędlin wysokiej jakości) - poświęciłam się, wstając w sobotę wcześniej niż poprzednim razem, kiedy to do zapiekanki po pastersku udało mi się kupić jedynie mieloną wołowinę, bo pojawiłam się w sklepie po godz. 11 w sobotę (błąd).

Moja siostra, która wraz z moimi rodzicami i Wybrankiem uczestniczyła w degustacji tego dania w moim wykonaniu, stwierdziła, że moussaka to w zasadzie taka lasagne, z tą różnicą, że sos mięsny przekłada się z plastrami bakłażana zamiast płatów makaronu. Jest w tym dużo racji, bo moussaka to nic innego jak zapiekanka z bakłażanami i mielonym mięsem w sosie pomidorowym, polana na wierzchu sosem beszamelowym.

Korzystałam z przepisu z bloga Kwestia Smaku, który nieco zmodyfikowałam (tym razem naprawdę nieco ;). Nie nazwałabym go przepisem na prawdziwą grecką moussakę ze względu na dodatek parmezanu, ale liczę, że po spróbowaniu tego dania prawdziwy Grek nie byłby zniesmaczony ;)

Moussaka

Składniki (porcja dla 5-6 osób):


SOS MIĘSNY

• 1 kg chudego mielonego mięsa (najlepiej jagnięciny, ale wołowina też ujdzie)
• 2 puszki pomidorów (bez skórki, krojonych)
• 1 słoiczek przecieru pomidorowego (ok 90g)
• 2 średnie cebule
• 2 ząbki czosnku
• 2/3 szklanki czerwonego wina (raczej nie burgunda) - w oryginale było białe wino, ale do jagnięciny jednak bardziej pasowało mi czerwone
• 2 łyżki posiekanej natki
• 1 łyżeczka mielonego cynamonu (nadaje naprawdę ciekawego, ale nie nachalnego aromatu - mój tato, który za cynamonem nie przepada, jadł doprawioną w ten sposób moussakę ze smakiem ;)
• 2 łyżeczki suszonego oregano
• szczypta chili
• sól, pieprz do smaku

BAKŁAŻANY

• 2 duże bakłażany (ok 1,1-1,2 kg)
• oliwa
• sól, pieprz do smaku

SOS BESZAMELOWY

• 45g masła
• 3 płaskie łyżki mąki
• 300 ml mleka (zmniejszyłam ilość mleka w stosunku do oryginalnego przepisu - bałam się, że jeżeli dodam ilość zgodną z oryginalnym przepisem, beszamel będzie za rzadki, a powinien być raczej gęsty)
• szczypta gałki muszkatołowej
• sól
• 2 czubate łyżki startego parmezanu + 2 czubate łyżki startego parmezanu do posypania po wierzchu
• opcjonalnie: drobno posiekana natka pietruszki do posypania po wierzchu (tego w oryginalnym przepisie nie ma)

Przygotowanie:

1. nagrzać piekarnik do ok. 180-200 stopni Celsjusza (funkcja grill)
2. bakłażany umyć, wysuszyć, pokroić (w poprzek) na plastry szerokości ok 0,5 cm
3. dużą blachę wyścielić folią aluminiową, wysmarować oliwą (cienko), ułożyć na niej plastry bakłażana (mogą nieco na siebie zachodzić), skropić oliwą, doprawić solą i pieprzem
4. bakłażany piec przez 15 min (w oryginalnym przepisie jest rada, żeby po połowie tego czasu przewrócić plastry na drugą stronę, ale ze względu na wrodzone lenistwo nie zrobiłam tego)
5. upieczone bakłażany wyjąć z piekarnika i odstawić
6. na patelnię wlać 2 łyżki oliwy, podsmażyć na niej obrane i drobno posiekane czosnek i cebulę
7. do podsmażonej cebuli z czosnkiem dorzucić mięso (smażyć przez chwilę, aż całkowicie zmieni kolor z czerwonego na szaro-różowy)
8. na patelnię wlać wino i chwilę poddusić w nim mięso, aż alkohol wyparuje
9. na patelnię wlać pomidory z puszki
10. zawartość patelni doprawić cynamonem, chilli, ziołami oraz solą i pieprzem
11. gotowy sos odstawić
12. na innej patelni rozpuścić masło
13. gdy masło będzie już rozpuszczone, dodać mąkę i chwilę razem podsmażyć (zrobi się tego zasmażka)
14. stopniowo wlewać mleko na patelnię z zasmażką, cały czas mieszając, do powstania gęstego sosu
15. doprawić gałką muszkatołową i solą (nie za dużo, bo parmezan jest słony)
16. do beszamelu dodać 2 łyżki startego parmezanu
17. piekarnik nagrzać do 180 stopni Celsjusza (grzanie od góry i od dołu; na 5 ostatnich minut pieczenia można włączyć funkcję grill/grzanie tylko od góry, żeby zapiekanka ładnie się zarumieniła)
18. naczynie żaroodporne wysmarować oliwą
19. na dnie ułożyć 1/4 plastrów bakłażana (ilość "pięter" zależy do wymiarów naczynia żaroodpornego), następnie 1/3 sosu
20. później ułożyć drugą 1/4 plastrów i posmarować drugą 1/3 sosu
21. następnie ułożyć trzecią 1/4 plastrów i posmarować resztą sosu
22. na wierzchu ułożyć pozostałe plastry i polać je sosem beszamelowym tak, aby sos dokładnie przykrył wierzch zapiekanki
23. wierzch zapiekanki polany beszamelem posypać pozostałym startym parmezanem
24. piec przez 35 min
25. po upieczeniu wierzch zapiekanki można posypać świeżą, drobno posiekaną natką

Podawać z lekkim, czerwonym wytrawnym winem oraz sałatką ze świeżych warzyw (u mnie: miks sałat + pomidorki koktajlowe + cebula + sos z oliwy, soku z cytryny, soli i pieprzu).

Smacznego :)

Pizza na cienkim cieście domowej roboty z przepisu Michała

Wydawało mi się, że znam najlepszy przepis na domową pizzę na cienkim cieście. Myliłam się. Najlepsza pizza, jaką do tej pory zrobiłam to nie pizza z przepisu Jamiego Olivera na foccacię, który do wczoraj uważałam za najlepszy, ale z przepisu, którym podzielił się ze mną mój kolega z pracy, Michał. Niniejszym mu za to dziękuję.

Pizzę z przepisu Michała docenić powinien każdy fan pizzy na cienkim cieście, który nie lubi się przepracowywać. Przepis jest prosty, nawet po drobnych modyfikacjach, które wprowadziłam z braku odpowiedniego sprzętu, a przygotowanie pizzy zgodnie z tym przepisem nie trwa dłużej niż oczekiwanie na pizzę zamówioną w pizzerii z dowozem do domu w niedzielny wieczór na warszawskim Ursynowie (mój rekord: 1h 45 min). No i – co ważne – przygotowując pizzę w domu wiemy, z czego się składa. Skład tych z dowozu bywa podejrzany...

Domowa pizza na cienkim cieście z przepisu Michała

Składniki (na 2 większe lub 3 średnie pizze; najedzą się 3 osoby o przeciętnym apetycie):

• ½ kg mąki – może być zwykła szymanowska 480 albo krupczatka lub wersja profesjonalna: włoska Farina Per Pizza firmy Molina – dostępna już w niektórych sklepach [Magda: próbując przemycić do tego przepisu elementy przepisu na foccacię Jamiego Olivera, wzięłam 400g zwykłej mąki pszennej i 100g semoliny; semolinę można dostać np. na  delikatesowych stoiskach w sieci sklepów Marks & Spencer]
• 300 ml ciepłej wody
• 1 cała torebeczka drożdży instant Dr. Oetker (7g)
• 1 płaska łyżeczka soli
• 2 łyżeczki cukru – byle nie czubate bo będzie za słodka
• 2-3 łyżki oliwy z oliwek Extra Vergine, do dodania do ciasta po wstępnym wymieszaniu składników

Przygotowanie:

1. wszystkie składniki połączyć i wyrobić w robocie kuchennym, do osiągnięcia jednolitej masy [Magda: z powodu braku robota kuchennego poradziłam sobie inaczej, stosując techniki znane mi z innych przepisów na pizzę: drożdże i cukier rozpuściłam w naczyniu, które odstawiłam na ok. 10 min pod przykryciem, gdy drożdże „ruszyły” czyli zaczęły się pienić, wlałam je do dużej miski, w której była już mąka – oba rodzaje – wymieszana z solą; następnie ręcznie wyrobiłam ciasto, a po wstępnym wyrobieniu dodałam 2 łyżki oliwy i jeszcze przez chwilę wyrabiałam]
2. wyrobione  ciasto pozostawić do wyrośnięcia ½-1h – Michał stawia misę z ciastem  nad  czajnikiem z właśnie ugotowaną wodą, efekt murowany za każdym razem  [Magda: ja postawiłam misę z ciastem na nieco mniejszym naczyniu, do którego nalałam wrzątek; misę z ciastem przykryłam ściereczką]
3. wyrośnięte  ciasto  podzielić na 3 części (średnie placki dla 1-2 osób) lub 2 części (pizze giganty dla 2-3 osób)
4. jedną część ciasta rozwałkować, pozostałe wrzucić do torebek foliowych i do  lodówki  –  będzie  na  później. Im dłużej poleży w lodówce tym większe powstaną bąble powietrza w trakcie pieczenia (proces powolnej fermentacji)* [Magda: podzieliłam na 3 części, z każdej uformowałam koło, które następnie rozwałkowałam na papierze pergaminowym; upiekłam wszystkie, jedna po drugiej, nie chowałam do lodówki]
5. piekarnik  nagrzewać  do temperatury 250 stopni Celsjusza, przez co najmniej 25 min. Ustawienia  piekarnika  elektrycznego:  termoobieg + grzanie od dołu. Blacha,   na  której  będziemy  piekli  pizzę,  powinna  być  cały  czas  w piekarniku,  na  najniższej  półce, i nagrzewać się razem z nim. [Magda: ja włączyłam  piekarnik w momemcie, w którym wyrobiłam ciasto i zostawiłam je do   wyrośnięcia;   dzięki  tej  synchronizacji  skróciłam  całkowity  czas przygotowania   potrawy;   moje  ciasto  rosło  30  min,  tyle  samo  czasu nagrzewałam piekarnik; mój piekarnik nie ma funkcji termoobieg + grzanie od dołu; włączyłam więc sam termoobieg w fazie nagrzewania]
6. pizzę  ułożyć na nagrzanej blasze, bez smarowania jej tłuszczem [Magda: moja  pizza  była na papierze pergaminowym, który razem z ciastem po prostu włożyłam do piekarnika i ułożyłam na nagrzanej blaszce]
7. uformowany  placek  posmarować  cienko  oliwą z oliwek, następnie sosem pomidorowym  (dobry  przecier  pomidorowy,  sól, oregano, czosnek, odrobina oliwy  z  oliwek),   posypać  pokrojoną  mozzarellą  i  szynką  oraz  ułożyć podsmażone  plasterki z 2-3 pieczarek (ew. z cebulą lub świeżym szpinakiem) [Magda:  dobór  składników dowolny oczywiście, kto co lubi; ja zrobiłam sos z 1 puszki pomidorów, 1 małej  cebuli,  1  ząbka  czosnku: czosnek i cebulę drobno posiekałam, podsmażyłam chwilę na łyżce oliwy, dodałam pomidory z puszki, doprawiłam suszonym  oregano,  solą  i pieprzem oraz podgotowałam do odparowania płyny; sos rozsmarowałam na cieście, na  sosie  ułożyłam plasterki szynki i mozzarelli oraz cieniutko pokrojone  pieczarki,  których  wcześniej nie smażyłam; na koniec posypałam pizzę pokrojonymi zielonymi oliwkami i suszonym oregano]
8. tak przygotowaną pizzę włożyć do piekarnika (po nagrzaniu!) na ok. 8-10 min.  Na  2  min. przed końcem pieczenia można obrócić pizzę o 180 stopni aby się równomiernie  zarumieniła.  [Magda: każdy z 3 placków piekłam osobno, przez 10  min:  5  min  na  programie  „grzanie  od  dołu”,  + 5 min na programie „termoobieg i grzanie od góry”, nie obracałam o 180 stopni]

*Michał  radzi:  W  lodówce trzymać max. do tygodnia. Można też kule ciasta zamrozić.  Wtedy  do rozmrożenia  ciasto będzie potrzebować kilku godzin w cieple.

Wyszło  super,  polecam.  W sumie przygotowanie tej pizzy zajęło mi ok. 1h + pieczenie.